Statik Balanssızlık

 
İki balanssızlık aynı büyüklüğe ve açıya sahip olabilir ve ağırlık merkezinden eşit uzaklıkta olabilir. Aynı durum, ağırlık merkezine, yani burada rotor merkezine etki eden tek fakat iki katı büyük bir balanssızlıkta da ortaya çıkar. Hatta böyle bir rotor iki uç üstüne yataklandığında “ağır bölüm” aşağı gelene kadar salınım yapacaktır. Yani bu balanssızlık rotasyon olmadan da etki eder; bu nedenle “statik balanssızlık” diye adlandırılır. Bu, kütle merkezinin geometrik merkezden kaydırılmasına etki eder, ki bu nedenle rotor işletim sırasında rotor eksenin paralel olarak salınım yapar.

 

Statik bir balanssızlık ağırlık merkezi düzleminde düzeltilmelidir. Bunun için “ağır bölüm” tarafından malzeme eksiltilir veya karşısına eklenir. Dengeleme düzlemindeki bir statik balanssızlık özellikle disk biçimindeki rotorlarda sıkça görülmektedir. Bu tip balanssızlığı düzeltmek için özelikle dik balans makineleri uygundur.

Moment balanssızlığı

 
İki balanssızlık (burada ok sembolü ile gösterilmiştir) yaklaşık aynı değere sahip, ancak açıları itibariyle yaklaşık 180º zıt konumda olabilir. Bu balanssızlık dağılımının serbest dönüşe bırakarak saptanması mümkün değildir, çünkü rotor durgun konumda artık belirli bir konuma geçmez. Dönen rotor dik ekseni doğrultusunda (dönen ekseninin dikine) bir salgı yapar, çünkü iki balanssızlık bir moment oluşturur. Bunun sonucunda bu balanssızlık dağılımı moment balanssızlığı olarak adlandırılır.

 

Moment balanssızlığının düzeltilmesi için, asıl balanssızlığa uygun olarak her iki dengeleme düzleminde 180º ters açıda yerleştirilecek bir zıt, başka deyişle iki eşit büyüklükte düzeltme momenti gereklidir. Moment balanssızlıkları özellikle ince uzun merdane şeklinde rotorlarda gözlenir. Bu tip rotorlar yatay balans makinesinde dengelenir.

 
 

Dinamik balanssızlık

 
Reel rotor yalnızca tek bir balanssızlığa sahip değildir, aksine teorik olarak dönen eksen boyunca rasgele dağılmış sonsuz sayıda balanssızlığa sahiptir. Bunlar, iki rasgele düzlemde, genelde farklı değerlere ve açılara sahip olabilen iki balanssızlık (burada ok sembolü ile gösterilmiştir) ile tanımlanmaktadır. Sözkonusu balanssızlık yalnızca rotasyon halinde tam olarak saptanabildiğinden buna “dinamik balanssızlık” denir. Bu, ya biri ya da diğerinin baskın olabildiği bir statik balanssızlığa ve bir moment balanssızlığına sahip olabilir.

 

Dinamik balanssızlığın tam olarak düzeltilmesi için iki dengeleme düzlemi gereklidir. Dinamik balanssızlık pratik olarak her rotorda meydana gelir.

+90(542) 311 10 22